Lán ē-sái siūⁿ--chi̍t-ē, lán nā-sī thê tio̍h chi̍t hūn bûn-kiāⁿ, thoân-toaⁿ, chhài-toaⁿ, lán sī án-ne khì tha̍k--ê.我們可以回想一下,當我們今天拿到一份文件、傳單、菜單,我們是如何去閱讀它的。It-poaⁿ lâi kóng, lán nā-sī siūⁿ beh khoài-sok lí-kái chi̍t hūn bûn-kiāⁿ, lán ē thàu-kè piau-tôe kai-kip, bûn-chiong hun toān, bo̍k-lo̍k, lâi khì lí-kái chi̍t hūn bûn-kiāⁿ ê kiat-kò͘.一般來說,我們若想快速理解一份文件,我們會透過標題層級、文章分段、目錄等,來去掌握到一份文件的結構。Che lóng ē-sái pang-chō͘ lán tī ah-bōe khai-sí tha̍k chi̍t hūn bûn-kiāⁿ chìn-chêng, tio̍h ē-tàng tùi i ū ki-chhó͘ ê lí-kái.這些都能幫助我們在還沒有開始真的閱讀一份文件的內容之前,就能先對它有基礎的掌握。
Lán ē-sái ùi ta̍k-ke piau-tôe khòaⁿ chhut bûn-kiāⁿ ê lōe-iông tāi-khài-á beh kóng siáⁿ, ùi bô kâng kai-kip ê piau-tôe khòaⁿ chhut chok-chiá sī án-ná an-pâi lūn-su̍t, ùi bo̍k-lo̍k lāi ê ia̍h-sò͘ khòaⁿ tio̍h ta̍k-ke phiⁿ-chiong ê tn̂g-tō͘.我們能從各個標題看出文件的內容大概是要講述什麼;從不同層級的標題看出作者如何安排怎麼去論述;從目錄中的頁數能看到各個篇章的長度。Sòa--lo̍h-lâi lán koh khì chhē ka-kī ū hèng-chhù ê su-iàu ê pō͘-hūn lâi siông-sòe tha̍k.接著我們再去找到自己有興趣或需要的區塊來詳讀。Phì-lû lán leh khòaⁿ chhài-toaⁿ ê sî-chūn, ē seng khòaⁿ tōa hāng-bo̍k ê hun-lūi, khì chhē pn̄g lūi ê pō͘-hūn, thiàu kè mī, sió-chhài ê pō͘-hūn, koh siông-sòe khòaⁿ pn̄g lūi ê mn̍gh-kiāⁿ, koat-tēng beh chia̍h ló͘-bah-pn̄g ah-sī koe-bah-pn̄g.例如:當我們在看菜單的時候,會先看大項目的分類,找到米食的區塊,跳過麵食、小菜區塊,再去細看米食的各種品項,決定要吃滷肉飯還是雞肉飯。
Kiat-kò͘ bêng-khak ê bûn-kiāⁿ結構明確的文件
Lán seng iōng chit hūn bûn-kiāⁿ chò hoān-lē, lán ē-sái beng-khak ê khòaⁿ chhut bûn-kiāⁿ ê kiat-kò͘, chiah koh ùi chit ê kiat-kò͘ khì khoài-sok lí-kái chit hūn bûn-kiāⁿ ê lōe-iông.我們先以這一份文件來做例子,我們可以很明確地看出文件的結構,再從這個結構去快速地理解這份文件的內容。Tû-liáu án-ne, lán koh ē-sái ti̍t-chiap ùi piau-tôe chhē tio̍h lán siūⁿ beh tha̍k ê pō͘-hūn, thiàu kè chit-má bô su-iàu ê lōe-iông.此外,我們還能直接從標題找到我們想閱讀的區塊,跳過目前不需要的內容。
Kiat-kò͘ bô bêng-khak ê bûn-kiāⁿ結構不明確的文件
Chit hūn bûn-kiāⁿ in-ui bô bêng-khak ê kiat-kò͘, só͘-í bô-hoat-tō͘ chiâⁿ kín tio̍h ē-sái lí-kái i ê lōe-iông, ài chū thâu khai-sí tha̍k.而這一份文件因為沒有明確的結構,所以沒有辦法快速地理解它的內容,必須從頭開始讀起。Nā-sī kah kiat-kò͘ bêng-khak ê bûn-kiāⁿ pí-kàu, lán bô-hoat-tō͘ thiàu-kè lán bô hèng-chhù ê pō͘-hūn, ti̍t-chiap chhē tio̍h lán beh--ê chu-sìn tha̍k.相較於結構明確的文件,在閱讀結構不明確的文件時,我們沒辦法跳過我們沒有興趣的區塊,直接找到我們要的資訊閱讀。Tio̍h sǹg lán kan-na su-iàu tha̍k sòe-sòe tōaⁿ--niā, ah-sī ài chū thâu tha̍k--lo̍h-lâi, chiah ū hoat-tō͘ chhē tio̍h su-iàu ê lōe-iông.就算我們只需要讀其中一小段,也必須從頭開始讀起,才能找到需要的內容。
Bûn-kiāⁿ pò tha̍k文件報讀
Lán tú-chiah í-keng pí-kàu kè nn̄g chióng bûn-kiāⁿ, kiat-kò͘ bêng-khak kah bô bêng-khak nn̄g chiòng, tī tha̍k kah lí-kái ê sî-chūn ê chha-pia̍t.我們剛才已經比較過兩種文件——結構明確、不明確兩種——在閱讀理解上的差異。Chi̍t hūn bûn-kiāⁿ ê kiat-kò͘ sī bêng-khak--ê, tùi lí-kái chi̍t hūn bûn-kiāⁿ lâi kóng ē khah kán-tan.在一份文件的結構是明確的情況下,對於理解一份文件來說是更容易的。
Nā-sī chi̍t ê sī-chiòng chiá chhéng lí pò-tha̍k chi̍t hūn bûn-kiāⁿ, tāi-piáu chit ê sī-chiòng chiá thê chhut ê iau-kiû sī, i siūⁿ beh chai-iáⁿ chit hūn bûn-kiāⁿ ê lōe-iông.當一位視障請你報讀一份文件,代表著該視障者所提出的要求是,他想知道這份文件的內容。Che tio̍h kah lán iōng tha̍k ê lâi lí-kái chi̍t hūn bûn-kiāⁿ kāng-khoán, chiàu pò-tha̍k ê hong-sek bô kâng, sī-chiòng chiá lí-kái bûn-kiāⁿ ê kám-siū mā bôkâng.而這就如同我們透過閱讀來去理解一份文件一樣,依照報讀的方式不同,視障者理解文件的感受也不太一樣。Nā-sī tī hia̍p-chō͘ pò-tha̍k ê sî-chūn, tan-sûn sī kā bûn-kiāⁿ chū thâu chi̍t ê lī liām kah siōng bóe chi̍t ê lī, tio̍h ē kah lán leh tha̍k kiat-kò͘ bô bêng-khak ê bûn-kiāⁿ kāng-khoán, ài khai khah chōe sî-kan khì lí-kái, che sī hia̍p-chō͘ pò-tha̍k ê sî-chūn ài pī-bián--ê.如果協助報讀的時候,只是把文件從第一個字唸到最後一個字,就會如同我們在讀結構不明確的文件一樣,要花比較多的時間去理解,這是在協助報讀時要避免的。Siōng hó ê chêng-hêng sī lán leh pò-tha̍k ê sî-chūn, sī-chiòng chiá leh lí-kái bûn-kiāⁿ ê sî-chūn, ē-sái kah lán leh tha̍k kiat-kò͘ bêng-khak ê bûn-kiāⁿ kâng-khoán.最佳的情況是我們報讀的時候,視障者在理解文件時,能像我們在讀結構明確的文件一樣。
Gú-ì (Semantics)語意(Semantics)
Lán leh khai-sí soat-bêng ài án-ne pò-tha̍k chhut, ē-tàng hō͘ sī-chiòng chiá ū leh tha̍k kiat-kò͘ bêng-khak ê bûn-kiāⁿ ê kám-kak ê kám-kak chìn-chêng, lán tio̍h ài seng lí-kái kò͘-sêng bûn-kiāⁿ kiat-kò͘ ê goân-in.在我們開始說明怎麼報讀出,能讓視障者有在讀結構明確的文件的感覺之前,我們得先理解構成文件結構的原因。Bûn-kiāⁿ sī iû bûn-lī cho͘-sêng--ê, i ē-sái ū kiat-kò͘, sī in-ui bô kâng ê bûn-lī , gú-kù ū tài bô kâng ê gú-ì.文件是由文字所組成,而之所以能產生結構,是因為不同的文字、語句被賦予了不同的語意。
Lán leh pò-tha̍k ê sî-chūn, tio̍h ē-sái chiàu piau-tôe ê kai-kip khì pò-tha̍k, ùi siōng tōa ê khai-sí, na-si chit ê sī-chiòng chiá tùi tó chi̍t ê piau-tôe ê toān-lō͘ ū hèng-chhù, ē koh ū āu-chi̍t pō͘ ê chí-sī.當我們在報讀的時候,可以依標題層級大小進行報讀,從最大的層級開始,如該視障者對某一個標題的段落有興趣,會再有下一步指示。Lán leh pò chhài-toaⁿ ê sî-chūn, seng soat-bêng ū siáⁿ-mih lūi-pia̍t tio̍h sī iōng chit ê hong-sek chìn-hêng ê .當我們在報菜單時,先說明有哪些類別便是利用這個方式進行的。It-poaⁿ ê chêng-hêng, kai-kip ē í bûn-lī ê tōa-sòe chò khu-pia̍t.通常情況下,層級會以文字大小作為區分。
Tī pò-tha̍k ê sî-chūn lán ē-sái iōng tē kúi chàn piau-tôe seng soat-bêng gú-ì, chiah pò chhut piau-tôe bûn-lī, phì-lû "Thâu-chi̍t chàn piau-tôe, chū-li̍p seng-oa̍h ūn-tōng."在報讀時我們可以用第幾層標題先說明語意,再讀出標題文字,例如:「第一層標題,自立生活運動。」Nā-sī kui-ê bûn-kiāⁿ kan-na ū chi̍t chàn piau-tôe, tio̍h m̄-bián te̍k-pia̍t kóng kaik-ip.而如果整份文件只有一層標題,便可以不用強調層級。
Lōe-bûn (Paragraph)內文(Paragraph)
It-poaⁿ lōe-bûn一般內文
Lōe-bûn tī tāi-pō͘-hūn ê chêng-hêng, ē sī chiàm siōng tōa pí-lē ê chi̍t ê gú-ì goân-sò͘.內文在大多數情況下,會是占比最大的一個語意元素。Chi̍t tōaⁿ bûn-lī, gú-kù khòaⁿ--khì-lâi ná bô līm-hô gú-ì (Lī-hêng, sek, iōng-sek bô piàn-hòa), tī pò-tha̍k ê sî-chūn tio̍h ē kā i sǹg chò lōe-bûn lāi.一段文字、語句若看起來沒有任何語意(字型、顏色、樣式沒有變化),在報讀時便會將它歸入內文中。In-ūi it-poaⁿ lōe-bûn put tài gú-ì, tī chi̍t hūn bûn-kiāⁿ lāi kan-na sī thoân-ta̍t i chū-sin lī-biān siōng ê ì-gī.而因為一般內文不帶有語義,在一份文件中僅傳達自身字面上的意義。
Piau-tiám hû-hō koh ū chi̍t pō͘-hūn sī thâu-chêng āu-piah lóng ū chi̍t ê, kā bûn-lī pau leh tiong-ng ê lūi-hêng (tī chia lán lóng kiò in koah-hō chò chit lūi piau-tiám hû-hō ê tài-chheng.)標點符號還有一部分是前後各一,將文字包在中間的類型(在此我們以括號來做為這類標點符號的代稱)。Phì-lû ín-hō, giap-chù-hō, chu-bêng-hō, in ê iōng hoat kah miâ ē-tàng chham-khó Kàu-io̍k-pō͘ Tiông Tēng Piau-tiám Hû-hō Chhiú-chheh Siu-tēng Pán.例如:引號、夾注號、書名號,各自的用法、名稱可以參考教育部《重訂標點符號手冊》修訂版。
Tī pò-tha̍k ê sî-chūn ài chù-ì ê sī, chit-ma ê lâng leh sú-iōng piau-tiám hû-hō ê sî-chūn, lóng bô hiah-nī iau-kiû, chiâⁿ ū khó-lêng kan-na sī tī siūⁿ-beh kiông-tiāu ê só͘-chāi chhìn-chhái chhē chi̍t ê koah-hō lâi iōng.在報讀上需要注意的是,現代的人在使用標點符號時,多半都不是正確的用法,很可能只是在想強調的地方隨便地找一個「括號」來使用。Tī pò-tha̍k ê sî-chūn, nā-sī lí pat piau-tiám hû-hō ê sú-iōng hong-sek, lî-chhiáⁿ chit ê bûn-kiāⁿ ê sú-iōng hong-sek mā sī chèng-khak ê, ná án-ne tio̍h kiàn-gī chiàu i goân-tóe ê án-ne liām chhut chit ê piau-tiám hû-hō ê miâ.在報讀時,如果你熟悉標點符號的使用,且該文件中的使用也是正確的,那麼就建議如實地唸出該標點符號的名稱。Phì-lû chi̍t kù ōe: I chin-chiàⁿ "te̍k-pia̍t" lī-hāi, tī pò-tha̍k ê sî-chūn lán ē-sái kóng "I chin-chiàⁿ, ín-hō, te̍k-pia̍t, lī-hāi."例如一個句子:他真的「特別」厲害,在報讀的時候可以說「他真的,引號,特別,厲害。」
M̄-koh kah thâu-chêng kóng ê kâng-khoán, chit-má ê lâng tī sú-iōng piau-tiám hû-hō ê sî-chūn bô hiah-nī iau-kiû, ū-tang-sî mā ē iōng m̄-tio̍h.不過就如前面所說的,現代人在使用標點符號時不太嚴謹,有時候會有誤用的情況。Nā-sī leh pò-tha̍k ê sî-chūn, e-sai bêng-khak phòaⁿ-toàn chhut sī iōng m̄-tio̍h, phì-lû iōng chu-bêng-hō lâi chò ín-hō, beh lai kiông-tiāu.如果在報讀時,可以明確的判斷出是誤用,例如使用書名號作為引號,想用來強調。Siōng hó ê hong-sek sī, bêng-khak ê kóng chhut bûn-kiāⁿ lāi sú-iōng ê piau-tiám hû-hō ê miâ, chiah koh kóng chia khó-lêng sī iōng m̄-tio̍h.最好的方式是,明確地說出文件中使用的標點符號名稱,再告知這邊可能是誤用。
Nā bān-it sī pò-tha̍k ê lâng tùi bô kâng ê koah-hō bô siáⁿ pat beh án-chóaⁿ?那萬一是報讀的人對各個括號的使用不熟悉怎麼辦?Góa ê kiàn-gī sī, ná tú-tio̍h līm-hô ê koah-hō, tio̍h iōng "koah-hō" lâi kā i kiò.我的建議是,遇到任何括號,就以「括號」這個名稱來代稱。Phì-lû: "Chi̍p-ha̍p sî-kan: ē-po͘ saⁿ tiám (tî-tò bōe kā lí tán)" lán leh pò-tha̍k ê sî-chūn tio̍h e-sai kóng "Chi̍p-ha̍p sî-kan: ē-po͘ saⁿ tiám, koah-hō, tî-tò bōe kā lí tán."例如:「集合時間:下午三點(逾時不候)」我們在報讀時可以說「集合時間,下午三點,括號,逾時不候。」In-ūi mā chin ū khó-lêng, chit ê sī-chiòng chiá, mā bô kài se̍k-sāi bô kâng ê koah-hō.因為其實有很大的可能性,該位視障者也不熟悉各種括號。
Te̍k-sû lōe-bûn特殊內文
Tī chi̍t-kóa chêng-hêng, lōe-bûn mā sī ū khó-lêng tài ū gú-ì.在一些情況下,內文仍然有可能會帶有語意。Phì-lû, chi̍t hūn la̍p-chîⁿ thong-ti toaⁿ tī la̍p-chîⁿ ê kî-hān ê sî-kan, kā bûn-lī iōng chho͘-thé thêng-hiān; ah-sī tī lōe-bûn lāi nā-sī ū chu miâ, ē iōng chhu-thé thêng-hiān; thāi-pān sū-hāng í âng sek piáu-sī ài seng chhú-lí ê hāng-bo̍k.例如,一份繳費通知單在繳費期限的時間,將文字以粗體呈現;或是在內文中若有書藉的名字,會以斜體呈現;待辦事項以紅色來表示需要優先處理的項目。
Pió-keh sī iû lân kah lia̍t cho͘-sêng ê chi̍t chióng chu-liāu hêng-sek, pió-keh sī tī pò-tha̍k ê sî-chūn khah khùn-lân ê chi̍t ê gú-ì goân-sò͘, in-ūi pió-keh beh thoân-tē ê lōe-iông tû-liáu pió-keh lāi ê bûn-lī í-gōa, bûn-lī só͘-chāi ê ū (lân lia̍t), mā thàu-kè sī-kak thoân-ta̍t chhut chi̍t-kóa chu-sìn.表格是由欄與列所組成的一個資料型式,而表格是一個在報讀上比較有難度的一個語意元素,因為表格所要傳遞的內容除了表格內的文字外,文字所處位置(欄列)也透過視覺傳達了一些資訊。
Pió-keh í bûn-lī só͘-chāi ê ūi (lân lia̍t), lâi séng-lio̍k chi̍t-kóa bûn-lī chu-sìn, chia hō͘ séng-lio̍k ê bûn-lī tī ū sī-kak ê pang-chō͘ hā, nā-sī í pió-keh lâi thêng-hiān, ē pí sûn bûn-lī koh khah ē-tàng khoài-sok lí-kái.表格以文字所處位置(欄列),來省略了一些文字資訊,而這些被省略的文字在有視覺的幫助下,若以表格來呈現,會比純文字還更能快速吸收。M̄-kò ná bô sī-kak ê hia̍p-chō͘, pió-keh ē pí sûn bûn-lī koh khah oh lí-kái.但若沒有視覺的協助,表格則比純文字還難以理解。
Visualisation works from a human perspective because we respond to and process visual data better than any other type of data. In fact, the human brain processes images 60,000 times faster than text, and 90 per cent of the information transmitted to the brain is visual.——引述自This is why our brain loves pictures
Tōa-náu tī chhú-lí sī-kak chu-sìn ê lêng-le̍k, pí kî-thaⁿ ê chu-sìn koh khah gâu, lî-chhiáⁿ chhú-lí iáⁿ-siōng pí bûn-lī koh khah kín.大腦在處理視覺資訊的能力,比其它的資訊來得強,而處理影像又比文字快。Pió-keh tī pò-tha̍k ê sî-chūn ē khah khùn-lân, tio̍h sī in-ūi lán leh chò ê sī kā goân-tóe í sī-kak ē-sái chin khoài-sok tio̍h lí-kái ê chu-sìn, choán-hòa chò tùi tōa-náu lâi kóng, chhú-lí khì-lâi ē khah bān ê bûn-lī chu-sìn koh pò-tha̍k hō͘ sī-chiong chiá.之所以表格在報讀上會比較困難,就是因為我們正在將原本能以視覺快速理解的資訊,轉化為對大腦來說,處理起來相對緩慢的文字資訊再報讀給視障者。
Í chit ê pió-keh ûi lē, lán kan-na khòaⁿ siōng bóe chi̍t lia̍t siá ah-bōe oân-sêng, khó-lū tio̍h i só͘-chāi ê ūi, ùi lân-ūi lâi khòaⁿ, ē-sái chai-iáⁿ i sī tùi chōng-thài ê biâu-su̍t; ùi lia̍t lâi khòaⁿ, ē-sái chai-iáⁿ i sīchi̍t ê iû Sió-tu-á hū-chek chip-hêng ê khang-khòe, chi̍t ê khang-khòe sī chè-chō kán-pò.以這個表格為例,我們單看最後一欄,最後一列寫著未完成,考慮到它所處的位置,從欄位來看,可以知道他是對狀態的描述;從列來看,可以知道它是一個由小豬負責執行的工作,而這個工作是製作簡報。Tio̍h sī kóng, lán bô-hoat-tō͘ tan-sûn ùi chi̍t ê lân-ūi lāi ê bûn-lī tio̍h e-sai oân-choân lí-kái i ê lōe-iông, lán kan-na ùi "ah-bōe oân-sêng" chit kúi ê lī sī bô-hoat-tō͘ chai-iáⁿ koh khah chōe chu-sìn, kî-thaⁿ ê chu-sìn sī ùi chit ê bûn-lī ê lân-ūi só͘-chāi ê ūi só͘ thoân-ta̍t--ê.也就是說,我們沒辦法單純從一個欄位中的文字就完全理解它的內容,我們只憑著「未完成」這三個字沒有辦法得到更多的資訊,其他的資訊是由該文字的欄位所處的位置所傳達的。
Tī pò-tha̍k ê sî-chūn, ē-sái í tē kúi lân , tē kúi lia̍t lâi soat-bêng só͘-chāi.在報讀時,可以以第幾欄,第幾列來說明位置。Tī khai-sí pò-tha̍k pió-keh ê lōe-iông ê sî-chūn, lán ē-sái ùi piau-thâu khai-sí, phì-lû: "Thâu-chi̍t lia̍t sī pió-keh miâ: Sêng-oân hun-kang, chìn-tō͘ pió, tē-lī lia̍t sī piau-thâu, thâu-chi̍t lân: Hū-chek lîn, tē-lī lân: Sū-hāng, tē-saⁿ lân: Chōng-thài."在開始報讀表格內容時,我們可以先從標頭開始,例如:「第一列是表格名:成員分工、進度表;第二列是標頭,第一欄:負責人、第二欄:事項、第三欄:狀態。」
Kàu chit pêng, tùi-hong èng-kai tio̍h ē-sái seng tùi chit ê pió-keh lōe-iông ū tāi-khài-á ê chióng-ak.這邊,對方應該就能先對這個表格內容有大概的掌握。Nā-sī tùi-hong khak-tēng che sī i su-iàu ê lōe-iông, tio̍h e-sai kè-sio̍k pó-tha̍k--lo̍h-khì, phì-lû in-ūi thâu-chêng í-keng ū pò-tha̍k kè piau-thâu, tùi-hong èng-kai tùi lân-ūi ê pâi-sū tùi-èng ê lōe-iông sī siáⁿ-mih í-keng ū chióng-ak--ah, kiàn-gī m̄-bián koh kóng tē kúi lân.如果對方確定這是他需要的內容,就可以繼續報讀下去,例如因為前面已經有報讀過標頭,對方應該對欄位的順序對應的內容是什麼已經有所掌握了,建議不用再說第幾欄。
Na-si khai-sí pò-tha̍k pió-keh lōe-iông—bô pau-hâm piau-thâu—ē-sái kā thâu-chi̍t ê lōe-iông tòng-chò thâu-chi̍t lia̍t khì pò-tha̍k, sui-liân i tī pió-keh sī tē-saⁿ lia̍t, m̄-koh í chu-liāu lâi kóng i sī thâu chi̍t lia̍t, aⁿ-e tī lí-kái ê sî-chūn khah ti̍t-kak.如果開始報讀起表格內容——不含標頭——可以將第一個內容作為第一列去報讀,雖然它在表格中是第三列,但以資料來說他是第一列,這在理解上比較直覺。Phì-lû: "Thâu-chi̍t lia̍t: Sió-phàng, chia̍h piáⁿ, í oân-sêng; tē-lī lia̍t: Sió-phàng, khùn, chìn-hêng tiong."例如:「第一列:小胖,吃餅乾,已完成;第二列:小胖,睡覺,進行中。」
Pió-keh sûn bûn-lī hòa表格純文字化
Pió-keh ū sî-chūn ē-sái chin tan-sûn, ū sî e-sai chin ho̍k-cha̍p, phì-lû ū chiok chōe khoa lân, lia̍t ê tû-chûn keh.表格有時可以很單純,有時候可以很複雜,例如有很多跨欄、列的儲存格。Tī ū khoa lân, lia̍t ê chêng-hêng, chi̍t lia̍t, chi̍t lia̍t ê khì pò-tha̍k bô-it-tēng sī siōng hó ê chò-hoat.在有跨欄、列的情況下,一列、一列地報讀有時不見得會是最好的做法。Chit ê sî-chūn, lán ē-sái kā pió-keh sûn bûn-lī hòa, phì-lû hoān-lē pió-keh lāi ê thâu-chi̍t lia̍t, tē-lī lia̍t ē-sái choán-hòa chò "Sió-phàng í-keng chia̍h liáu piáⁿ--ah, chit-ma leh khùn."這個時候,我們可以將表格純文字化,例如範例表格中的第一列、第二列可以轉化為「小胖已經吃完餅乾了,正在睡覺。」Án-ne chit tōaⁿ bûn-lī tī lí-kái siōng, kî-si̍t pí lán tú-chiah pò-tha̍k tē kúi lia̍t liáu tha̍k chhut lân-ūi ê lōe-iông koh khah ti̍t-kak.這樣一段文字在理解上,其實比我們剛才報讀第幾列後讀出欄位內容還要直覺。
Nā-sī tī pò-tha̍k ê sî-chūn, tùi-hong bô siáⁿ ē-tàng lí-kái iōng lân-ūi pò-tha̍k ê pió-keh chu-sìn, e-sai chhì-khòaⁿ-māi kā pió-keh sûn bûn-lī hòa ê hong-sek.若是在報讀時,對方不太能理解以依照欄位報讀的表格資訊,可以試試看將表格純文字化的方法。Chit chióng hong-sek sui-liân tī lí-kái siōng khah kán-tan, m̄-koh ē su-iàu hū-chek pò-tha̍k ê lâng khai sî-kan khì chióng-ak kui-ê pió-keh ê kiat-kò͘, koh lâi chò choán-hòa, pí-kàu khí chiàu n-lân-ūi pò-tha̍k, chit ê hong-sek ē in-ūi hia̍p-chō͘ pò-tha̍k ê lâng ê bô kâng, chiap-siu tio̍h ê chu-sin ê phín-chit mā ē ū chha.這種方式雖然在理解上比較容易,但需要負責報讀的人花時間掌握整個表格的結構,再進行轉化,相較於依照欄位報讀,這個方法會因為協助報讀的人不同,接收到的資訊的品質會有落差。
Pò-tha̍k thong-chek報讀通則
Tī lán siāu-kài liáu chia khah tiāⁿ leh khòaⁿ ê gú-ì goân-sò͘, kî-si̍t lán ē-sái chéng-lí chhut chi̍t-kóa thongchek, sī put-koán tú-tio̍h tó chi̍t chióng gu-ì goân-sò͘ lóng ē iōng tio̍h--ê.在我們介紹完這些比較常見的語意元素,其實我們可以歸納出一些通則,是不管遇到哪個語意元素都會用到的。